Beleidsplan Pauluskerk 2024-2028

1. Inleiding

Midden in ons dorp, aan de Baarnse Brink, staat de Pauluskerk. In dit kerkgebouw, dat zijn oorsprong heeft in de veertiende eeuw, komt elke zondagmorgen de Paulusgemeente bij elkaar om te luisteren naar Gods woord. Naast het vieren van de wekelijkse eredienst vinden er in onze gemeente tal van andere activiteiten plaats. Dienen, leren, ontmoeten en samenwerken zijn hierbij de sleutelwoorden. Uit het vieren volgt namelijk de behoefte om te dienen, de nieuwsgierigheid om te leren en de verrassing van het ontmoeten. Een goed functionerende organisatie en verstandig beheer maken dit alles mogelijk.

Onze gemeente – te typeren als midden orthodox – kent naast de predikanten een grote groep vrijwilligers. Daar mogen we dankbaar voor zijn. Belangrijk is dat iedereen doet, wat zoveel mogelijk bij hem of haar past.

Want zoals wij in één lichaam vele leden hebben
en de leden niet alle dezelfde functie hebben,
zo zijn wij, hoewel velen, één lichaam in Christus,
maar ieder afzonderlijk leden van elkaar.
En nu hebben wij genadegaven,
onderscheiden naar de genade die ons is gegeven.
Romeinen 12: 4 – 6

Maar helaas is er, zoals bij veel gemeenten in het land, door vergrijzing en ontkerkelijking sprake van krimp met als gevolg dat meer taken op minder schouders komen te rusten. Zonder meteen taken te willen schrappen, moeten we ons periodiek bezinnen op wat we nog wel en niet meer kunnen doen. En vooral ook kijken hoe we de werkzaamheden zo efficiënt mogelijk kunnen uitvoeren. Een teruglopend ledental heeft ook gevolgen voor de financiële armslag van onze gemeente. Ook moeten we onderzoeken of samenwerking (incidenteel of structureel) met andere protestantse gemeenten binnen ons dorp tot de mogelijkheden behoort.

2. Opzet van dit beleidsplan

In hoofdstuk 3 worden de uitgangspunten genoemd die ten grondslag liggen aan dit beleidsplan. De hiervoor genoemde beleidsthema’s: vieren, dienen, leren en ontmoeten/samenwerken komen resp. aan de orde in de hoofdstukken 4 tot en met 7. In hoofdstuk 8 staan we stil bij organisatie, financiën en beheer. In het laatste hoofdstuk ‘Tot besluit’ leggen we verantwoording af voor wat betreft de totstandkoming van dit beleidsplan.

3. Uitgangspunten van het beleid

a) Gemeente van Christus

We zijn gemeente van Christus. Dat wil zeggen: Hem behoren wij toe. Het gemeente-zijn is niet ons eigenmachtig werk, maar we doen het in dankbare gehoorzaamheid, aan Hem die het Hoofd is, Christus. Wij doen ons werk door ons te voeden met het Woord van God, door te volharden in het gebed en te vertrouwen op de kracht van de Heilige Geest.

b) Meeleven met mensen in onze eigen gemeente

Wij willen een pastorale gemeente zijn: wij willen meeleven met mensen in onze eigen omgeving door attent te zijn op wat er in de plaatselijke gemeenschap leeft en daarop te reageren.
Wij zoeken het als kerkelijke gemeente niet in allerlei bijzondere activiteiten. ‘De lamp Gods brandend houden’, dát is waartoe wij geroepen zijn. Daarvoor continueren wij drie kernactiviteiten: kerkdiensten hebben, naar elkaar omzien in pastoraat én diaconaat en geloofsoverdracht.

c) Onze gemeente in Baarn is open en dienstbaar

Ook willen wij een kerk van en voor het dorp zijn: een kerkelijke gemeente die herkenbaar en laagdrempelig in het dorp aanwezig is, ook voor niet-leden, door presentie en presentatie.
Een kerkgebouw zoals de Pauluskerk maakt deel uit van de identiteit van Baarn. Veel mensen in het dorp, al hebben zij niets met het geloof, willen bijvoorbeeld toch graag meehelpen het gebouw in stand te houden.
Wij hebben als kerk de taak dienend te zijn, zonder eisen, zonder pretenties. Veel gemeenteleden zijn betrokken en actief, maar er zijn er ook die uitsluitend willen meeleven op de kruispunten van hun leven. Als kerk voor het dorp zullen wij kerk, predikanten, wat wij hebben, ter beschikking stellen aan hen die ons nodig hebben.

d) Organisatorisch slagvaardig en financieel bewust

Wij willen organisatorisch slagvaardig en efficiënt zijn door:

  • een slagvaardige en een efficiënte vergaderopzet na te streven, waarbij wij ons periodiek beraden over de vergaderstructuur, zoals het aantal vergaderingen, de vergadercultuur en het aantal deelnemers;
  • zuinig te zijn met de inzet van onze vrijwilligers (ze alleen daar in te zetten waar dat nodig is);
  • meer gebruik te maken van informele groepen voor eigen activiteiten uit eigen initiatieven of ten behoeve van aansprekende projecten (met een duidelijk doel en resultaat);
  • het kerkenwerk zo te organiseren, dat deze alle ruimte geeft aan meer informele werkgroepen of meer formele commissies, die zoveel mogelijk worden ondersteund en gefaciliteerd met geld, ruimtes, predikanten en (enthousiaste) vrijwilligers;
  • ons financieel bewust te zijn, want er is een risico dat de uitgaven de inkomsten gaan overstijgen en we interen op ons kapitaal.

4. Vieren

Op zondagmorgen vindt de meest in het oog springende kerkelijke activiteit plaats: de eredienst. Overal komen christenen samen in naam van de Heer. Zo ook in onze Pauluskerk. Om 10 voor 10 roept het klokgelui ons op om ter kerke te gaan. In de coronatijd, die gelukkig achter ons ligt, zijn de vieringen doorgegaan, niet fysiek, maar via de app Kerkdienstgemist.nl. Na corona stonden de kerkdeuren weer open om de dienst in de kerk bij te wonen. Helaas hebben niet alle gemeenteleden de wekelijkse kerkgang weer opgepakt. Predikanten en het pastoraat moedigen in gesprekken deze mensen aan om ook weer naar de kerk te gaan. Toch is de app een zegen voor mensen die het fysiek moeilijk vinden om naar de kerk te gaan. Uit de statistiek blijkt dat het wekelijks om zo’n 60 ip-adressen gaat.

De erediensten vormen een vast agendapunt in de vergaderingen van het moderamen en de kerkenraad. Besproken wordt wat goed gaat en wat eventueel anders zou moeten. Zo willen we weer graag een gelegenheidskoor bij bijzondere vieringen, zoals met Kerst en Pasen. Ook het collecteren tijdens de dienst is in de afgelopen jaren regelmatig onderwerp van gesprek geweest.

De liturgie, zoals wij die in de Pauluskerk kennen heeft een eeuwenoude structuur, die haar wortels heeft in de eerste christelijke gemeente. Maar we gaan hier met een zekere soepelheid mee om. Enerzijds wordt gestreefd naar herkenbaarheid en continuïteit, anderzijds wordt er gezocht naar variatie en vernieuwing.

Zing, mijn ziel, voor God uw Here,
zing die u het leven geeft.
Zing, mijn ziel, uw God ter ere,
zing voor Hem zolang gij leeft.
Ziel, gij zijt geboren tot
zingen voor de Heer uw God.
Psalm 146, 1e vers (berijmd)

Belangrijk is dat de lofzang gaande wordt gehouden. In 2017 is de ‘Nota liturgie en kerkmuziek’ opgesteld. Wij zingen in de dienst de liederen uit het Liedboek voor de kerken ‘Zingen en bidden in huis en kerk’. Muziek en zang is in eerste instantie ‘Musica pro Deo’ en is erop gericht om de verkondiging van het evangelie te versterken en zijn voor de gemeente een belangrijke manier om het geloof te uiten en het samenzijn met God en met elkaar te delen. Predikanten en organist gaan de gemeente daarin voor. Zij hebben een verantwoorde liturgie voor ogen waarin de gemeente zich herkent. Om werkelijk aan de eredienst mee te kunnen doen is het nodig dat de liturgie door de gemeente begrepen en mee beleefd wordt.

Van september tot mei worden speciale activiteiten/erediensten aangeboden in het kader van een jaarthema. Het doel is om meer binding en samenhang te creëren tussen alle groepen en geledingen binnen de gemeente. Het jaarthema wordt elk jaar door de kerkenraad gekozen en vastgesteld (in het voorjaar). De predikanten hebben om het jaar de leiding over het jaarthema. Jaarlijks worden binnen het kader van het jaarthema twee zangavonden georganiseerd.

Sacramenten zijn werkzame tekenen van het door Jezus Christus bereikbaar gemaakte heil: ze duiden op de genade die ze tegelijkertijd ook bewerken. Hieraan wordt in onze kerk, zoals in alle protestantse kerken, invulling gegeven met de doop en het avondmaal. Helaas komt het dopen niet meer zoveel voor als vroeger. En alhoewel het een vrije keus is dienen predikanten en pastorale werkers te bevorderen dat ouders hun kinderen laten dopen.

De bijzondere betekenis van het avondmaal wordt helder aangeduid in één van de vroegste benamingen: ‘Maaltijd van de Heer’ (1 Korintiërs 11: 20). Wie aan de Maaltijd van de Heer deelneemt, gaat aan tafel bij Jezus Christus. Dit vinden wij in de Pauluskerk belangrijk en daarom willen wij met de nodige frequentie het avondmaal vieren.

Alhoewel geen sacrament, vinden we het verheugend dat er jongeren en gemeenteleden zijn, die belijdenis willen doen. De predikant bereidt met betrokkenen de belijdenis voor, zodat diepgang en betekenis ervan door de kandidaten ten volle worden begrepen.

Wij hechten eraan dat de jeugd zoveel mogelijk wordt betrokken bij de eredienst, bijvoorbeeld het aansteken van de tafelkaarsen door een kind. En voordat de kinderen naar de kindernevendienst gaan houdt de predikant een gesprek met ze. Rond advent en Kerst en de veertigdagentijd en Pasen, werken we met een project, dat ook zichtbaar is in de kerk. Verder zijn de kinderen vrij om te helpen met collecteren en regelmatig wordt er een lied gezongen dat gericht is op de kinderen. Het is ook mogelijk anderszins deel te nemen aan de eredienst (in overleg met de dienstdoende predikant).

Eens per jaar vindt er een jeugddienst plaats. Deze dienst wordt georganiseerd door de kinderen die afscheid nemen van de basiscatechese. Wanneer er onder de jeugd animo is voor het organiseren van meer jeugddiensten, dan staat de kerkenraad daar open voor.
De Pauluskerk participeert in ‘Kerk en School Baarn’, waarvan de scholendienst een onderdeel is. Deze dienst wordt georganiseerd in samenwerking met een van de Christelijke basisscholen in Baarn en vindt jaarlijks plaats, afwisselend in de Pauluskerk en de Paaskerk.

Een bijzondere eredienst is de jaarlijkse Pekingtuindienst. In samenwerking met de Paaskerk organiseren wij op de laatste zondag van juni een viering in de Pekingtuin met de bewoners van Sherpa.

5. Dienen

a) Pastoraat

Laat uw enthousiasme niet bekoelen,
maar laat u aanvuren door de Geest en dien de Heer.
Romeinen 12:11

Indachtig de hier geciteerde tekst ontstaat enthousiasme daar waar mensen vervuld worden door de Geest. Het is de Geest die ons als gemeente samenbindt. Door te bidden en met elkaar mee te leven wordt enthousiasme geboren en in stand gehouden. In de gemeente gunnen mensen elkaar de liefde van Christus, bemoedigen en troosten ze elkaar en zijn elkaar nabij. Dat is het werk van het pastoraat, waartoe we geroepen worden.

De beleidspunten van het pastoraat zijn:

  • Organisatie pastoraat: momenteel werken de predikanten in meerdere geografische wijken van onze kerkelijke gemeente; iedere wijk heeft of een ouderling of een pastorale medewerker, die in het consistorie zijn / haar wijk vertegenwoordigt. Regelmatig komt het consistorie (de ouderlingen en pastorale medewerkers die een wijk ‘hebben’) met de predikanten bijeen voor overleg. Daarnaast zijn er nog enkele pastorale medewerkers die in het pastoraat meedoen, maar geen zitting hebben in dit geregeld overleg.
  • Er is zorg over de vacatures die er zijn en in de toekomst zullen ontstaan. We willen in de komende periode nadenken over hoe we het pastoraat in een krimpende gemeente het beste kunnen inrichten.
  • Gastvrijheid: het is onze blijvende opdracht om gastvrij te zijn. We moeten elkaar daaraan blijven herinneren. Vooral bij het koffiedrinken in De Herberg van Paulus na de dienst op zondag is het belangrijk om oog te hebben voor wie er nieuw zijn.
  • Nieuw ingekomenen: bij gastvrijheid hoort ook dat er een goed georganiseerd welkom is voor nieuw ingekomenen. Elke ouderling of pastorale medewerker heet nieuwe mensen in de eigen wijk welkom. In de pastoraatsvergadering wordt ‘nieuwe adressen?’ een vast agendapunt.
  • Mensen die uit beeld raken verdienen onze bijzondere aandacht. Dit zal een vast aandachtspunt zijn in de pastoraatsvergadering. We streven naar het gesprek met deze gemeenteleden door ze te bezoeken.
  • Huiskamergesprekken: we organiseren jaarlijks een aantal huiskameravonden of -middagen, zo mogelijk aansluitend bij het jaarthema.
  • Het leerhuis (toerusting) is een belangrijke vorm van het pastoraat, maar wordt vanwege de opzet van dit beleidsplan verder uitgewerkt in het hoofdstuk ‘Leren’.
  • Toerusting pastoraat: éénmaal per jaar komen de ouderlingen en álle pastorale medewerkers bij elkaar voor een gezamenlijke pastoraatsvergadering, waarin we ook een pastoraal onderwerp bespreken (bezinningsonderwerp).
  • De gemeente is een krimpende gemeente. Wat betekent dit voor het pastoraat? Niet alleen organisatorisch (zie punt 2), maar ook inhoudelijk. Hoe verhouden wij ons tot dit feit? Het is belangrijk de krimp niet stilzwijgend te laten gebeuren, maar ons er actief toe te verhouden door er over te spreken met elkaar. Opdat wij niet mismoedig worden, maar enthousiast blijven en vreugde blijven vinden in het goede woord van Gods trouw. Dit gesprek moeten we binnen in het pastoraat, maar ook in de gemeente aangaan.
  • Het leerhuis is een belangrijk instrument voor gemeenteleden voor ontmoeting door met elkaar in gesprek te gaan over de bijbel en het geloof.

b) Diaconie

Weest daders des woords en niet alleen hoorders.
Jacobus 1: 22

De Centrale Diaconie valt onder de algemene kerkenraad van de Hervormde gemeente te Baarn. Dit zijn de wijkgemeenten Pauluskerk en Calvijnkerk. Op basis van haar beleidsplan (uitgangspunten Baarn – Nederland – Wereld) stelt de Centrale Diaconie jaarlijks een werkplan op met een concrete uitwerking van haar activiteiten en projecten. Het beleidsplan is te vinden op onze website (onder de rubriek ‘Over ons / administratie’).

6. Leren

a) Toerusting

Als gemeente willen we groeien in ons geloof. Om dit te bereiken willen we een lerende gemeente zijn: een gemeente die vorming- en toerustingswerk biedt in de vorm van (studie)kringen en cursussen. Iedereen is welkom. Het aanbod, dat ook interessant is voor mensen van andere kerken en ook voor mensen buiten de kerk, wordt breed bekend gemaakt. Samenwerking met andere kerken en de Raad van Kerken in Baarn is belangrijk.

De ‘Bijbelkring Johannes’ en de kring ‘Preken lezen’ komen vanaf de herfst tot in het voorjaar maandelijks bijeen. In 2023 zijn door dominee Van den Beld vier gespreksochtenden gewijd aan de Romeinenbrief. Mogelijk wordt dit in 2024 en volgende jaren voortgezet met deze of andere brieven van de apostel Paulus.

b) Geloofsopvoeding jeugd

De Hervormde Jeugd Raad (HJR) heeft een ondersteunende taak in de geloofsopvoeding. De doelgroep betreft alle gemeenteleden onder de 21 jaar.
Op aanvraag is er crèche voor de kinderen tot vier jaar. De HJR organiseert verder kinder- en tienernevendiensten en basiscatechese; dit is vooral gericht op het verkrijgen van kennis van de bijbel, de kerk en het geloof.
Daarnaast wordt de onderlinge band van de jeugd bevorderd door activiteiten te organiseren voor kinderen van groep 7/8, W8ffe!, tieners 12-15 jaar en 15+. Belangrijk is het omzien naar elkaar en dat de kerk een veilige en vertrouwde plek is. Standaard- activiteiten zijn er met het startweekend, deelname aan Sirkelslag en activiteiten in de veertigdagentijd.
Samen met de Paaskerk wordt jaarlijks een kinderkerstviering verzorgd. We staan ook open voor samenwerking met meer Baarnse kerken.
Jaarlijks staat één speciale jeugddienst in het teken van afscheid van de basiscatechese. Het aantal jeugddiensten per jaar kan wisselen afhankelijk van het animo onder de jeugd voor het mede invullen van de dienst.
De HJR wil de jeugd bij de kerk betrokken houden, ze actief laten meedenken om de betrokkenheid te vergroten. De HJR is een werkgroep vanuit het pastoraat en wordt gevormd door de leiding van de kindernevendienst, de basiscatechese en een tiener. Vanuit de kerkenraad zijn de predikanten betrokken bij vergaderingen, als ook bij het inhoudelijk voorbereiden van de tienerdiensten.

c) Gemeentebijeenkomsten

Jaarlijks willen we minimaal één gemeenteavond organiseren. Zo mogelijk met een spreker die ingaat op een thema dat past binnen het jaarthema. Om de gemeente te informeren over kerkelijke aangelegenheden, dan wel de gemeente in de gelegenheid te stellen haar mening kenbaar te maken zullen we in voorkomende gevallen na de zondagse kerkdienst hier invulling aan geven. Behalve dat dit een praktische werkwijze is, wordt zo de gemeente breed geïnformeerd, te meer omdat op deze wijze ook de kijkers naar ‘Kerkdienstgemist.nl’ worden bereikt.

7. Ontmoeten/samenwerken

a) Ontmoeting (en communicatie)

Onze gemeente is een geloofsgemeenschap, waarin we omzien naar elkaar en betrokken zijn bij elkaar. Het koffiedrinken in de Herberg van Paulus na de dienst op zondag is daarbij een waardevol instrument. Iedereen is vrij om hieraan deel te nemen. Maar we willen deze wekelijkse ontmoeting van kerkgangers zoveel als mogelijk is stimuleren en promoten.
We geven ook uiting aan onze betrokkenheid met elkaar door de wekelijkse bloemengroet. De bloemen die in de dienst op de tafel staan worden na afloop door een kerkganger bezorgd bij een gemeentelid, die getroffen is door ziekte of anderszins in moeilijke omstandigheden verkeert. Voor oudere gemeenteleden organiseert de Pauluskerk diverse activiteiten, zoals wekelijks de donderdagmiddagsoos en periodiek de verjaardagsmiddag, waar de jarigen bij elkaar komen rondom een eenvoudige lunch. Deze activiteiten willen we de komende jaren blijven voortzetten.

b) Communicatie

Communicatie is een belangrijk middel om de betrokkenheid van gemeenteleden bij de kerk te bevorderen. Door de Pauluskerk wordt hieraan op verschillende manieren invulling gegeven.
Zo verschijnt vierwekelijks het kerkblad ‘Op de Hoogte’. Dit blad, dat thematisch van opzet is, bevat nuttige informatie die van belang is voor de gemeente en zo een belangrijk communicatieorgaan van zowel de Paulus- als de Calvijnkerk is. Het bemensen van de redactie vanuit beide kerken is een zorgpunt. Maar wij vertrouwen erop dat we in deze planperiode het blad kunnen blijven uitgeven, te meer omdat dit blad één van de uitingsvormen is van de Hervormde gemeente Baarn (van de Calvijn en Pauluskerk samen).
Naast het kerkblad verschijnt wekelijks op vrijdag de ‘Weekbrief’. Hierin wordt ingegaan op de dienst van de komende zondag met de bijbehorende schriftlezingen, zodat de kerkgangers zich hierop kunnen voorbereiden. Ook de collectedoelen worden vermeld. En verder alle mededelingen die vanuit de Pauluskerk gezien van belang zijn.
Een andere informatiebron voor gemeenteleden en belangstellenden is onze website (www.pauluskerk-baarn.nl). We willen de komende jaren periodiek de website screenen op actualiteit en toegankelijkheid.
In de tweede helft van 2023 is door de kerkenraad een commissie ingesteld, die gaat onderzoeken of een app voor ‘mobile devices’ (smartphones, tablets, e.d.) in gebruik kan worden genomen als communicatiemiddel voor onze gemeente. Niet alleen wordt bekeken welke app hiervoor het meest geschikt is, maar ook wat dit betekent voor de andere hiervoor genoemde communicatiemiddelen.
Inzet van meerdere communicatie-instrumenten vraagt namelijk om een zorgvuldige onderlinge afstemming.

c) Samenwerking

De wijkgemeente Pauluskerk is in de Hervormde gemeente Baarn verbonden met de wijkgemeente Calvijnkerk. De Hervormde gemeente Baarn wordt bestuurd door de Algemene kerkenraad, waarin afgevaardigden zitten van beide wijkgemeenten. De Algemene kerkenraad komt tweemaal per jaar in vergadering bijeen. Zoals hiervoor reeds beschreven is, hebben beide wijkgemeenten één Centrale diaconie en een gezamenlijk kerkblad. De komende jaren zullen beide wijkgemeenten kijken of op meer terreinen samenwerking mogelijk is om zo aan het samen gemeente-zijn invulling te kunnen geven.

In 2023 zijn enkele gesprekken gevoerd met de Paaskerk over o.a. de vraag wat beide kerken voor elkaar zouden kunnen betekenen. Het is goed om jaarlijks een contactmoment in te plannen, zodat we elkaar op de hoogte kunnen houden van wat er in beide kerken speelt. Ingevolge de Kerkorde is het namelijk onze plicht om de eenheid, de gemeenschap en de samenwerking met andere kerken van Jezus Christus te zoeken en te bevorderen.
De Pauluskerk is aangesloten bij de Raad van Kerken in Baarn. De Raad van Kerken in Baarn maakt deel uit van de wereldwijde oecumene van christelijke kerken. Samen vormen de kerken en geloofsgemeenschappen een eenheid in verscheidenheid vanuit dezelfde christelijke bron: de Bijbel. Enkele bekende in het oog springende activiteiten van de Raad zijn de cantatediensten van de Bach Cantorij Baarn en de volkskerstzang. Wij vinden het contact met andere kerken in Baarn belangrijk en onderschrijven dat de Raad van Kerken hierbij een belangrijke rol vervult.

Een in het oog springende activiteit van de Raad van Kerken in Baarn, waar de Pauluskerk nauw bij betrokken is, is de ‘Open kerk’. De Pauluskerk, de oudste en de meest centraal gelegen kerk in ons dorp, is in het zomerseizoen met uitzondering van de zondag dagelijks geopend van 10.00 tot 16.00 uur en in het winterseizoen van 11.00 tot 15.00 uur. De Raad van Kerken zorgt voor vrijwilligers om als gastvrouw of gastheer in de kerk aanwezig te zijn.
De Stichting Vrienden van de Pauluskerk staat juridisch los van de Paulusgemeente. Het statutaire doel van de stichting is “het behoud en de uitbouw van de religieuze, historische en culturele waarde van de Pauluskerk”. Zij is met advies de Pauluskerk behulpzaam bij het beheer en de exploitatie van het kerkgebouw. De stichting werkt aan een veelvuldig en veelzijdig gebruik van het gebouw. Zo biedt zij onder andere een podium voor concert, toneel en dans. Van de vijf bestuursleden worden er statutair twee benoemd door de kerkenraad van de Paulusgemeente.

8. Organisatie, financiën en beheer

a) Organisatie

Ingevolge de Kerkorde van de Protestantse Kerk in Nederland is de leiding van onze kerk toevertrouwd aan ambtelijke vergaderingen. Voor de Hervormde gemeente Baarn is dit de Algemene kerkenraad en voor de Pauluskerk is dit de wijkkerkenraad (hierna de kerkenraad). De kerkenraad wordt gevormd door aan de gemeente verbonden predikanten, de ouderlingen en de diakenen. In de Pauluskerk bestaat de kerkenraad uit 14 ambtsdragers, te weten: 2 predikanten, 4 ouderlingen pastoraat, 2 ouderling-kerkrentmeesters, 4 diakenen, 1 ouderling voorzitter en 1 ouderling scriba. Niet in het ambt bevestigde vrijwilligers kunnen de kerkenraadsleden bijstaan in de vorm van werkgroepen. Dit is al het geval bij het pastoraat en het kerkrentmeesterschap. Zo worden de ouderling-kerkrentmeesters bijgestaan door vier toegevoegd kerkrentmeesters.

U hebt weinig kracht
maar u bent trouw geweest aan Mijn woord
en hebt Mijn naam niet verloochend.
Openbaringen 3:8 (gedeeltelijk)

Recent hebben wij gesproken over het functioneren van de kerkenraad, zodat de uitkomst hiervan kan worden meegenomen in dit beleidsplan. De omvang van de kerkenraad is hierbij teruggebracht van 18 naar de hierboven genoemde 14. En voor wat betreft de vergaderfrequentie is besloten deze te handhaven op vijf vergaderingen voor de kerkenraad en eveneens op vijf voor het moderamen. Met uitzondering van de maanden juli en augustus vergaderen kerkenraad en moderamen maandelijks om en om. Verder is besloten de vergaderdiscipline te bevorderen door alleen voldragen voorstellen te agenderen. Niet besloten is om taken van de kerkenraad te delegeren aan het moderamen, omdat dit in de praktijk nauwelijks of geen zoden aan de dijk zet. Ook is afgesproken, dat we in de nieuwe planperiode aan de vergadercultuur (waaronder het geestelijk leiderschap) nader invulling willen geven. Voorts willen we het functioneren van de kerkenraad periodiek (minimaal één keer per jaar) evalueren.

De kerkenraad zou in verenigingstermen gezien kunnen worden als het algemene bestuur. Hij is belast met het beleid en de besluitvorming. De vergaderingen van de kerkenraad worden voorbereid door het moderamen. Daarnaast is het moderamen vooral belast met de uitvoering van het beleid. De leden van het moderamen worden verkozen uit het midden van de kerkenraad. Het moderamen van de Paulusgemeente kan worden getypeerd als een ‘breed’ moderamen, omdat alle geledingen erin vertegenwoordigd zijn, te weten de predikant in vaste dienst, vier ouderlingen (voorzitter, scriba, pastoraat, voorzitter-kerkrentmeesters) en de voorzitter van de diaconie.
Onder het motto ‘vele handen maken licht werk’ wordt waar nodig gebruik gemaakt van geledingen, commissies en werkgroepen. Dit kan voor incidentele projecten (bijv. de jaarthema-commissie) het geval zijn of voor structurele taken (bijv. het College van kerkrentmeesters). Periodiek willen wij het functioneren hiervan evalueren.

De krimp van het aantal lidmaten heeft in de afgelopen jaren gevolgen gehad voor de formatie. Zo ontstond het plan om van twee fulltime predikanten terug te gaan naar één predikant en een halftime kerkelijk werker. En de koster in dienst van de kerk is vervangen door een zestal (onbezoldigde) vrijwilligers. Helaas is het niet gelukt om de vacature kerkelijk werker te vervullen en is besloten om gebruik te maken van de mobiliteitspool van de Dienstenorganisatie van de Protestantse kerk in Nederland. Dit heeft geresulteerd in de inzet van een ambulant predikant voor 15 uur per week per 1 maart 2023 voor een periode van twee jaar en eindigt derhalve op 1 maart 2025. In de tweede helft van 2024 wordt de tijdelijke inzet van de ambulant predikant geëvalueerd, waarbij tevens zal worden bezien of en op welke wijze hieraan een vervolg moet c.q. kan worden gegeven.

b) Financiële positie en vermogensontwikkeling

De beleidspunten van het College van Kerkrentmeesters zijn:

  1. Blijvend stimuleren van financieel bewustzijn in de gemeente.
  2. Verder ontwikkelen van Actie Kerkbalans t.b.v. groei aan toezeggingen en giften.
  3. Initiëren van nieuwe geldwervende acties op andere momenten in het jaar.
  4. Voortgaande professionalisatie van de financiële administratie en rapportage om fouten te minimaliseren en vanuit actueel financieel inzicht te kunnen handelen.
  5. Samen met Stichting Vrienden van de Pauluskerk versterken van commerciële verhuur voor relevante doelgroepen.
  6. Langjarige onderhoudsplannen leidend maken in jaarlijkse onderhoudsvoorzieningen in de begroting. Dit in lijn met de verplichtingen die voortvloeien uit de SIM subsidie voor het kerkgebouw.

Ter toelichting bij het eerste punt: onder 3.c schreven wij al dat er een risico is dat de uitgaven de inkomsten gaan overstijgen en dat we zo gaan interen op ons kapitaal. Aangepast beleid begint echter zijn vruchten af te werpen. De bewustwording in de gemeente is aangezwengeld, structurele kostenreductie is succesvol ingezet en nieuwe inkomstenbronnen zijn aangeboord. Gelet op het teruglopend aantal lidmaten als gevolg van overlijden, verhuizing of ontkerkelijking is het zaak dat we alert blijven op onze financiële positie. Maar dankzij het kapitaal wat onze gemeente heeft verworven in de voorliggende jaren, bezitten we een buffer voor moeilijker tijden. Lange tijd was er geen tot zeer beperkte renteopbrengst, maar vanaf 2023 is er door de rentestijging weer zicht op meer rentebaten.

Naast een actief beleid om een exploitatietekort te vermijden, is onze inzet om de opbrengsten uit vermogen te verhogen, met behoud van een laag risicoprofiel. Hiertoe wordt een beleggingsstatuut geformuleerd.

c) Herberg van Paulus

De Herberg van Paulus is het kerkelijk centrum van de Pauluskerk. Met een glazen corridor is het centrum verbonden met het kerkgebouw. Naast kerkelijke activiteiten, zoals bijv. het koffiedrinken op zondag na de dienst, wordt de Herberg verhuurd aan bedrijven en instellingen voor vergaderingen, lezingen, trainingen en workshops. Omdat het beheer van de Herberg bij een drietal vrijwilligers berust komen de inkomsten uit verhuur geheel ten goede aan de kerk. Het souterrain onder de Herberg wordt op basis van een meerjarig contract verhuurd aan het Afscheidshuis.

d) Groene kerk

In mei 2018 zijn we officieel “Groene Kerk” geworden, een kerk die duurzaamheid, rechtvaardigheid en milieuvriendelijkheid nastreeft. Hierbij kijken we zowel naar de impact van het huishouden van de Pauluskerk als ook naar de impact van ons persoonlijke huishouden op de omgeving. Dit doen we omdat we ervan overtuigd zijn dat ons leven met comfort niet ten koste van de schepping en van andere mensen mag en hoeft te gaan. En we vinden dat we juist als kerk het goede voorbeeld moeten geven. In dit kader is de ‘Werkgroep De Groene Pauluskerk’ opgericht. Het is de taak van deze Werkgroep om gevraagd en ongevraagd advies over duurzaamheid, gerechtigheid en milieuvriendelijkheid te geven.

Eén van de beleidsvelden betreft energie: alhoewel al de nodige stappen zijn gezet willen we het energieverbruik van de Pauluskerk nog verder verminderen; we streven naar 20% minder energieverbruik in 2027.
Voor wat betreft onze inkoop zijn wij ons ervan bewust dat wat we gebruiken en verbruiken zoveel mogelijk duurzame en milieuvriendelijke moet zijn. Dit betreft consumptie- en gebruiksartikelen en diensten.

Met betrekking tot het vermogensbeheer nemen diaconie en kerkrentmeesters als vanzelfsprekend het duurzaamheidaspect mee in de keuzes die gemaakt moeten worden. Te denken valt aan duurzame investeringen en beleggingen. Ook willen wij zoveel mogelijk gemeenteleden betrekken bij duurzaam en rechtvaardig gedrag, via de bestaande gemeenteactiviteiten en publicaties. Ieder jaar tot 2027 is er een sponsoractie voor een duurzaam doel voor de Pauluskerk of de Herberg van Paulus.

9. Tot besluit

Conform de Kerkorde van de Protestantse Kerk in Nederland heeft de kerkenraad van de wijkgemeente Pauluskerk te Baarn dit beleidsplan opgesteld voor 2024 – 2028. Zo hebben wij voorafgaande aan de vaststelling door de kerkenraad de gemeente in de gelegenheid gesteld haar mening kenbaar te maken. Daarvoor hebben wij het concept op de website van de Pauluskerk gepubliceerd en aangekondigd in het kerkblad Op de Hoogte en de Weekbrief. Kerkleden die niet over internet beschikken konden een papieren versie opvragen bij de scriba. Na verwerking van de binnengekomen inspraakreacties heeft de kerkenraad in zijn vergadering van 12 december 2023 het beleidsplan definitief vastgesteld.

Jaarlijks zal het beleidsplan door de kerkenraad worden geëvalueerd en waar nodig worden aangepast.

De Paulusgemeente beschikt over de zogeheten ANBI-status (Algemeen Nut Beogende Instelling). Met het oog hierop geeft het beleidsplan inzicht in:

  • het werk dat de Pauluskerk doet;
  • de manier waarop de Pauluskerk geld werft;
  • het beheer van het vermogen van de Pauluskerk;
  • en de besteding van het vermogen van de Pauluskerk.

Jezus roept hier mensen samen
die in woord, gebed en lied
Gods aanwezigheid beamen,
geen belofte gaat teniet.
Lied 975 (gedeeltelijk)