Doopvont, emeritus, sacrament, scriba – allemaal woorden die we in de kerk gebruiken. Maar wat betekenen deze woorden? Een aantal begrippen hebben wij voor u op een rij gezet.
Advent
De periode van vier weken voor Kerst, waarin we uitzien naar de komst van de Here Jezus (adventus is Latijn voor komst).
Ambt
Een ambt is een functie in de kerk. In protestantse kerken zijn dat er drie: ouderling, diaken en dominee (predikant).
Bidden
‘Bidden is praten met God’. Het is een vorm van inkeer; stil worden, tot rust komen. Bidden is vragen, soms klagen of protesteren. Bidden kan ook danken zijn, danken voor het leven, voor alles wat bestaat. Een gebed kan lang zijn of kort. Het gaat niet om mooie woorden, maar om de relatie met God. Het meest bekende gebed is het ‘Gebed des Heren’. Dit gebed leerde Jezus zijn discipelen (leerlingen).
Bijbel
De bijbel is hét boek van het christendom. Het bevat twee grote onderdelen, meestal aangeduid als ‘oude testament’ en ‘nieuwe testament’. Het oude testament delen christenen met de Joden. In het nieuwe testament staan de verhalen over Jezus.
Eigenlijk is de bijbel niet één boek, maar een hele bibliotheek van boeken: 39 in het oude, 27 in het nieuwe testament. De boeken zijn door verschillende mensen geschreven over een periode van eeuwen. Toch is er een rode draad: de liefde en trouw van God voor mensen. Dat is de inspiratie van waaruit de boeken van de bijbel geschreven zijn. In de Geest van God.
Christelijke feesten
Deze feesten vinden hun oorsprong in de Bijbel. De christelijke feesten Kerst, Pasen, Hemelvaart en Pinksteren gaan over de belangrijkste momenten in het leven van Jezus Christus: zijn geboorte (Kerst), zijn sterven en opstanding (Pasen), zijn terugkeer naar zijn Vader in de hemel (Hemelvaart), Gods Geest die de discipelen overkomt (Pinksteren).
Consistoriekamer
Dit is een ruimte in de kerk waar de predikant zich kleedt voor de dienst. Vlak voor de dienst wordt hier het consistoriegebed (het gebed vóór de dienst) uitgesproken. Vanuit de consistoriekamer lopen de predikant en de dienstdoende ouderlingen en diakenen de kerk in.
Dominee
Een dominee, ook wel predikant genoemd, heeft theologie gestudeerd. Hij of zij preekt in de kerk op zondag en werkt door de week in en voor de gemeente. Een dominee geeft cursussen, gaat op (zieken)bezoek, trouwt mensen, leidt begrafenissen en doopt kinderen en volwassenen. U kunt ook bij hem of haar ook terecht als u meer wilt weten over het geloof of behoefte hebt aan een persoonlijk gesprek of steun. Zie ‘Op de koffie bij de dominee’.
Doopvont
Een waterbekken van hout, natuursteen of metaal, dat in protestantse kerken in het liturgisch centrum staat. Bij de doop wordt water uit de doopvont geschept en over het hoofd van de dopeling gegoten of gesprenkeld. Zie ook de pagina ‘Dopen‘.
Emeritus
Emeritaat is de naam voor het pensioen van een hoogleraar of geestelijke. Emeritus is een Latijns woord dat letterlijk vertaald ‘uitgediend’ betekent. In de protestanse kerk is het de naamgeving voor een gepensioneerde predikant die geen eigen gemeente meer heeft. Een emeritus mag nog wel in kerkdiensten voorgaan en de sacramenten bedienen.
Gebed des Heren
Het Gebed des Heren (het Onze Vader) is het gebed dat Jezus aan zijn leerlingen geleerd heeft toen zij Hem vroegen: ‘Heer, leer ons bidden.’
Onze Vader
Die in de Hemelen zijt
Uw Naam worde geheiligd
Uw Koninkrijk kome
Uw wil geschiede
zoals in de hemel, zo ook op de aarde
Geef ons heden ons dagelijks brood
en vergeef ons onze schulden
gelijk ook wij vergeven onze schuldenaren
en leid ons niet in verzoeking
maar verlos ons van de Boze
Want van U is het Koninkrijk
en de kracht en de heerlijkheid
tot in eeuwigheid.
Amen
Gemeente
Een gemeente is een groep mensen die bij God en elkaar horen. Mensen voelen zich ‘thuis’ in een bepaalde kerkgemeente. Elke zondag komt de gemeente naar de kerk om te zingen, te bidden en te luisteren naar de preek. Gemeenteleden zien elkaar ook door de week om samen verder te praten, te leren of leuke dingen te doen. Veel mensen zijn als vrijwilliger actief in een gemeente.
Hemelvaart
Veertig dagen na Pasen wordt Hemelvaart gevierd. Jezus Christus is veertig dagen na Zijn opstanding opgevaren naar God, zijn Vader in de hemel.
Kerkbalans
Jaarlijkse actie waarin vijf Nederlandse kerkgenootschappen een beroep doen op hun leden voor een vrijwillige financiële bijdrage. De opbrengst van deze fondsenwerving is bestemd voor de eigen gemeente en tevens haar belangrijkste inkomstenbron. Zie ook de pagina ‘kerkbalans‘.
Kerkelijk jaar
Het kerkelijk of liturgisch jaar loopt niet parallel aan het kalenderjaar. Het kerkelijk jaar start op de eerste zondag van de Advent.
Kerkenraad
De kerkenraad is het bestuur van de Pauluskerk. Deze kerkenraad vergadert ongeveer vier keer per jaar.
In de kerkenraadsvergadering zijn alle ouderlingen, ouderlingkerkrentmeesters en diakenen vertegenwoordigd.
In deze vergadering worden besluiten genomen.
De ouderlingen en de diakenen vormen samen met de predikant de leden van de kerkenraad. Ouderlingen en diakenen worden uit de gemeente geroepen tot het ambt. De kerkenraad moet over belangrijke zaken de gemeente raadplegen, en zich tegenover de gemeente verantwoorden over zijn beslissingen.
De hervormde gemeente Baarn, bestaande uit de wijkgemeenten Calvijnkerk en Pauluskerk, kent ook een algemene kerkenraad, die wordt gevormd door leden uit de beide wijkkerkenraden.
Kerst
Kerst is het geboortefeest van Jezus Christus. Jezus werd geboren in Bethlehem, in een stal. Engelen kondigen zijn geboorte aan bij de herders in het veld. Een ster wijst de weg aan ‘wijzen uit het Oosten’ die Hem eer komen bewijzen. Het kind is niet zomaar een kind, Hij is de Zoon van God. In Jezus komt God zelf naar deze aarde. Dat geeft hoop. God is niet een God ver weg. ‘God werd mens’.
Moderamen
Het moderamen is het dagelijks bestuur waarin een predikant, voorzitters van de kerkrentmeesters, pastoraat, diaconie en de herv. jeugdraad zitting hebben. Naast deze vertegenwoordigers is er een voorzitter en scriba. Er wordt zes keer per jaar vergaderd waarin zij de vergadering van de kerkenraad voorbereiden. In het moderamen worden geen besluiten genomen.
Oecumene
Met oecumene wordt bedoeld het naar elkaar toegroeien, elkaar leren verstaan en de samenwerking tussen verschillende christelijke kerken.
Openbare belijdenis van het geloof
Bij de openbare belijdenis legt een gelovige tijdens een kerkdienst getuigenis af van het geloof door positief te antwoorden op enkele geloofsvragen. Na het doen van belijdenis is iemand belijdend lid van de kerk.
Pasen
Pasen is hét centrale feest van de christelijke kerk. Het is het feest van leven uit de dood: van de opstanding van Jezus Christus. De week voor Pasen heet Stille Week.
Pinksteren
Vijftig dagen na Pasen wordt Pinksteren gevierd. De leerlingen van Jezus zijn in afwachting van wat komen gaat. Tijdens het oogstfeest in Jeruzalem gebeurt het. De Geest van God daalt neer op de aanwezige leerlingen, die helemaal in vuur en vlam raken. Sindsdien viert de kerk met Pinksteren de komst van de Heilige Geest.
Sacrament
Een handeling waardoor God tot de mens komt. Als kerk vieren wij de sacramenten zoals die in de Bijbel aan ons zijn doorgegeven. Sacramenten zijn zichtbare tekenen waarin Gods Heilige Geest aanwezig en werkzaam wil zijn, met ons verbonden wil zijn. In de protestantse kerken zijn er twee sacramenten: de doop en het avondmaal.
Scriba
Scriba is Latijn voor schrijver en een ander woord voor secretaris. De scriba maakt de agenda’s en verslagen van kerkeraadsvergaderingen, bewaakt dat besluiten worden uitgevoerd en voert alle correspondentie.